Als een vogel precies kon zeggen wat hij zingt, waarom hij zingt en wat het in hem is, dat zingt...
dan zou hij niet meer zingen...
Opleiding en ervaring
Na het behalen van zijn doctoraal examen wiskunde
aan de universiteit Nijmegen koos Wilbert Staal voor
het professionaliseren van zijn grootste passie: muziek.
Dirigent Wilbert Staal voltooide in 1997 zijn koordirectiestudie UM in Amsterdam aan het
Sweelinckconservatorium bij Daniel Reuss, zijn grote inspirator, de huidige chef-dirigent van het Estonian Philharmonic Chamber Choir en Capella Amsterdam. Daarvoor studeerde Wilbert koordirectie aan de conservatoria van Arnhem bij Joop Schets, in Rotterdam bij Barend Schuurman en in Utrecht bij Krijn Koetsveld. Orkestdirectie studeerde hij bij Ronald Kieft en Daan Admiraal. Wilbert volgde masterclasses bij de voormalige dirigent van het Nederlands Kamerkoor Hans van de Hombergh, bij de oude muziek specialist Paul van Nevel en bij Bach-kenner Jos van Veldhoven.
Vanaf 1992 voerde hij van Mozart en Haydn meerdere missen met orkest en solisten uit, zoals de “Krönungsmesse”. Tevens startte en leidde hij de kantatediensten in Nijmegen, waarbij hij koor, orkest en solisten steeds samenstelde met jonge, ambitieuze zangers en instrumentalisten. In 1995 richtte hij het projectkoor Gelders Bach Ensemble op, dat in de uitvoeringen muziek van Bach combineerde met muziek van moderne componisten als Escher, Schönberg en Stravinsky. De samenstelling van het ensemble wisselde per project.
Als gastdirigent werkte Wilbert met kamerkoor ‘Audite Nova’ en het Nijmeegs Studentenkoor Alphons Diepenbrock, als repetitor met het Oost-Nederlands Kamerkoor, het Brabants Kamerkoor en het Hollands Vocaal Ensemble. In 2007 leidde hij “The Rhine Singers” naar een tweede plaats op de landelijke conferentie van barbershopvrouwenkoren. Wilbert leidde tot 2010 het Arnhems Kamerkoor en voerde met hen ambitieuze programma’s uit met stukken van Escher, Hindemith, Diepenbrock, Rorem, Brahms en Bach.
Vanaf de oprichting in 1992 tot 2013 was Wilbert dirigent van Kamerkoor Kallíope uit Nijmegen, waarmee hij grensverleggende producties maakte. In 2000 leidde hij koor en orkest bij de geënsceneerde uitvoeringen van Adiemus van Karl Jenkins:
In 2008 leidde hij in de schouwburg van Nijmegen koor, orkest, solisten, dj, dansers en graffiti artiest in een cross-over uitvoering van de opera Dido and Aeneas van Purcell met regie van Maarten Vonk. In 2012 voerde hij de ‘Johannes Passion’ uit van Bach met orkest Severijn en evangelist Marcel Reijans.
Wilbert heeft als muzikaal leider van studentenkoor Carmina Ludicra vele Nederlandstalige versies van operettes uit de 19e eeuw uitgevoerd in samenwerking met regisseuse Panda van Proosdij.
Samen met Christel Gelderman leidt Wilbert www.koorscratch.nl
Een greep uit de muziek die Wilbert Staal leidde:
20e eeuwse muziek als "A cette heure du jour" van Ton de Leeuw, "Le vrai visage de la paix" van Escher, "Friede auf Erden" van Schönberg, "Gegen den Krieg" van Eisler, “Choralpassion” van Distler, "Litanies a la vierge noire" en "Quatre prières" van Poulenc. Maar ook "The Bavarian Highlands" en "There is sweet music" van Elgar, en van Britten "Hymn to St. Cecilia", "Ceremony of Carols" en “Festival Te Deum”, van zowel Fauré als Duruflé het “Requiem”. Ook muziek van Amerikaanse componisten als Barber, Carter en Copland. Middeleeuwse muziek, zoals lauden van Hildegard van Bingen en composities van Dunstable en Dufay. Ook oude muziek zoals het "Miserere" van Allegri en Josquin en "Lamentationes de Jeremiae" van Lassus. Uit de barok de passiemotetten en “Die sieben Worte Jesu Christi am Kreuz” van Schütz, "Ode for St. Cecilia's Day", "Funeral Music" en “Dido and Aenes” van Purcell, "Jephte" van Carissimi, motetten, kantates en Johannes Passion van J.S. Bach en de "Trauerkantate" van Telemann. Uit de Romantiek bijvoorbeeld de herfstcyclus van Brahms, “Messe Sollenelle” van Rossini en werken van Rachmaninov. Van Mozart en Haydn voerde hij meerdere missen met orkest en solisten uit, zoals de “Krönungsmesse”.
Daarnaast meer populaire muziek zoals Adiemus van Karl Jenkins en door hem zelf gearrangeerde popliederen zoals 'Zelfs je naam is mooi':
Wilbert volgde zanglessen bij o.a. Lida Dekkers en Geert Berghs en zong vele jaren in het Oude Muziek Koor uit Arnhem. Als bas/bariton zong hij in het mannenoktet The Gladjones. Regelmatig traden zij met hun lichtvoetige theaterprogramma op, o.a. in Berlijn. Tevens zong hij in het mannenkwintet Fake Five en met zijn vrouw Christel Gelderman (zangeres en dirigent) in het kwartet Bagdad Cafe, waarvoor hij vele arrangementen schreef. Momenteel leiden Christel en Wilbert www.koorscratch.nl .
Zanger Wilbert Staal
Wilbert Staal dirigeert de Johannes Passion van J.S. Bach
2010 - present
2010 - present